ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΡΜΟΝΙΑ (ΜΕΡΟΣ 69ο)

Η ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ ΜΕ «ΑΝΑΚΡΙΤΕΣ»

Μερικοί από εμάς βρίσκονται στον ρόλο του ανακριτή. Όταν είμαστε σε αυτόν τον ρόλο:

1. Προσπαθούμε να ελέγχουμε τους άλλους, απευθυνόμενοι στην ανάγκη τους να τους αποδεχθούμε. Τους σχολιάζουμε, τους αμφισβητούμε, τους δίνουμε συμβουλές και γενικά αμφιβάλλουμε για την ικανότητά τους να φερθούν σωστά σε ό,τι κάνουν. Είμαστε πάντα έτοιμοι να κριτικάρουμε το πώς το κάνουν και να τους ανακρίνουμε για τον τρόπο που το έκαναν.

2. Τους επιβαλλόμαστε και τους ελέγχουμε, αναγκάζοντάς τους να απαντούν στις ερωτήσεις μας για το τι κάνουν. Παίζουμε τα παιχνίδια «ποιος έχει δίκιο» και «ποιος γνωρίζει περισσότερα».

3.  Τονίζοντας τα λάθη και τα ελαττώματα των άλλων, επιβεβαιώνουμε την δική μας αξία.

ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΝΑ ΑΓΑΠΑΜΕ ΤΟΥΣ «ΑΝΑΚΡΙΤΕΣ» , ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΧΑΝΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΑΣ

Αν επιθυμούμε να μην μας ελέγχουν οι ανακριτές στη ζωή μας, είναι απαραίτητο να απελευθερωθούμε από την ανάγκη, να έχουμε την έγκριση και την αποδοχή τους. Χρειαζόμαστε αυτοπαραδοχή και αυτοπεποίθηση.

Κάποιες πεποιθήσεις που μας δημιουργούν αρνητικά συναισθήματα μπορεί να είναι:

α. Δεν αξίζω, παρά μόνον όταν το πιστεύουν οι άλλοι,

β. Η αξία μου εξαρτάται από αυτό που πιστεύουν οι άλλοι για μένα.

γ. Αξίζω, μόνο όταν κάνω το σωστό και όταν παίρνω τις
σωστές αποφάσεις.

δ. Οι άλλοι ξέρουν καλύτερα από εμένα,

ε. Δεν είμαι σίγουρος για τον εαυτό μου, δεν είμαι ικανός.

ζ. Μπορεί να κάνω κάποιο λάθος και τότε οι άλλοι θα με απορρίψουν.

η. Έχω ανάγκη να αποδείξω στους άλλους ότι έχω δίκιο
και ότι αξίζω.

θ. Είναι σημαντικό να μην κάνω λάθη, να έχω πάντα δίκιο.

ι.  Πρέπει να έχω την αποδοχή όλων.

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ

Ακολουθεί ένας κατάλογος με συναισθήματα που εμφανίζονται συχνά, όταν συνυπάρχουμε με ανθρώπους που βρίσκονται στον ρόλο του ανακριτή.

1. Αυτοαμφισβήτηση (ενοχή, ντροπή), όταν ο άλλος μας αμφισβητεί ή μας σχολιάζει.

2. Φόβος μήπως έχω άδικο (μήπως κάνω λάθος).

3. Απόρριψη (υποτίμηση) της νοημοσύνης και της αξίας μου.

4. Πόνος (αδικία), επειδή ο άλλος δεν είναι δίκαιος. (Δεν μας αποδέχεται και δεν μας στηρίζει όπως θα θέλαμε).

5. Απογοήτευση (θυμός), επειδή ο άλλος μας εμποδίζει να αισθανόμαστε καλά με τον εαυτό μας.

6. Ανταγωνισμός για την αξία μας, επειδή θέλουμε να αποδείξουμε ότι εμείς έχουμε δίκιο και ο άλλος άδικο. Ένας πιθανός τρόπος αλληλεπίδρασης με έναν «ανακριτή»

Είναι χρήσιμο να θυμόμαστε ότι η αξία μας δεν εξαρτάται από όσα σκέφτεται εκείνος. Ότι κατά πάσα πιθανότητα συμπεριφέρεται με αυτόν τον τρόπο, κριτικάροντας και προσπαθώντας να μας υποβιβάσει, επειδή ο ίδιος αμφισβητεί τον εαυτό του και την αξία του.

Χρειάζεται επιβεβαίωση, γι’ αυτό ψάχνει συνεχώς να βρει λάθη στη συμπεριφορά μας ή μας αναγκάζει να απαντάμε στις ερωτήσεις του.

Χρειάζεται να του εξηγήσουμε ότι σεβόμαστε και τον ίδιον και τη γνώμη του, αλλά δεν είμαστε διατεθειμένοι να παίζουμε το παιχνίδι, στο οποίο εκείνος μας κάνει κριτική και μας αμφισβητεί, ενώ εμείς προσπαθούμε να αποδείξουμε ότι έχουμε δίκιο. Είναι ωφέλιμο να σκεφτούμε όσα μας λέει, γιατί και εμείς δεν είμαστε τέλειοι, κάνουμε λάθη και δεν έχουμε πάντα δίκιο. Αν υπάρχει κάτι σημαντικό στα λόγια του να το συζητήσουμε μαζί του, σταματώντας όμως αυτό το παιχνίδι. Να δεχτούμε ότι είναι δυνατόν να αγαπάμε ο ένας τον άλλον χωρίς όρους, αλλά να έχουμε διαφορετική γνώμη σε ορισμένα θέματα. Να τον αγαπάμε, λοιπόν, χωρίς να μας είναι απαραίτητο να συμφωνεί πάντοτε μαζί μας και να εγκρίνει κάθε τι που κάνουμε. Να ελπίζουμε ότι θα μπορεί να κάνει το ίδιο και εκείνος. Τέλος, να του εξηγήσουμε ότι, εάν χρειάζεται την προσοχή μας ή θέλει να επικοινωνήσουμε, τότε μπορεί απλώς να το πει, χωρίς να παίζει το παιχνίδι της κριτικής.

Πιθανές θετικές πεποιθήσεις:

α. Η αξία μου είναι ανεξάρτητη από όσα σκέφτονται οι άλλοι.

β. Η αξία μου είναι ανεξάρτητη από τα αποτελέσματα των προσπαθειών μου.

γ. Ο ανακριτής χρειάζεται – συνήθως - την προσοχή μου για δική του επιβεβαίωση.

δ. Μπορούμε να αγαπάμε ο ένας τον άλλο, ακόμη και όταν δεν συμφωνούμε.

ε. Αξίζω να με αγαπούν, ακόμη και όταν δεν αποδεικνύω ότι έχω δίκιο.

ζ. Είμαι απόλυτα ασφαλής, ακόμη και όταν οι άλλοι δεν συμφωνούν μαζί μου.

η. Μαθαίνω από τα λάθη μου.

θ. Δεν είμαι τέλειος, κάνω λάθη και μπορώ να το παραδεχθώ, χωρίς να υποτιμώ την αξία μου και χωρίς να χάσω την αγάπη των άλλων.

ι. Οι άνθρωποι δεν αγαπούν αυτόν που έχει δίκιο, αλλά αυτόν που τους αγαπάει.

κ. Η ζωή μού δίνει ακριβώς αυτό που χρειάζομαι κάθε στιγμή στη διαδικασία της εξέλιξής μου.

Ένα παράδειγμα «Εγώ Μηνύματος» προς έναν Ανακριτή

«Αγαπημένε μου, θα ήθελα να συζητήσω μαζί σου ένα πρόβλημα που αφορά την επικοινωνία μας. Αισθάνομαι ότι πρέπει να απολογούμαι για ό,τι κάνω. Συχνά με αμφισβητείς και με διορθώνεις. Αυτό με αναγκάζει να παίζω άλλοτε το θύμα και άλλοτε τον τρομοκράτη, για να αμυνθώ. Καμιά φορά μάλιστα συμπεριφερόμενος σαν εσένα, γίνομαι ο ανακριτής σου. Αυτός ο τρόπος επικοινωνίας με στενοχωρεί. Πιστεύω ότι μπορούμε να επικοινωνήσουμε πολύ πιο τίμια και αρμονικά. Γι’ αυτό τον λόγο, θα προσπαθήσω να δέχομαι τον εαυτό μου, ακόμη και όταν με αμφισβητείς και με κριτικάρεις, θα σταματήσω να απαντάω στις ερωτήσεις σου και να απολογούμαι στις κατηγορίες σου. Θα προσπαθήσω να είμαι ευτυχισμένος, ακόμη και όταν δεν είσαι ικανοποιημένος μαζί μου, όταν με σχολιάζεις και με κατηγορείς.

Σε παρακαλώ, μην παρερμηνεύσεις αυτά που λέω. Σε αγαπώ, θέλω να είσαι ευτυχισμένος και να ζούμε αρμονικά μαζί, αλλά δεν μπορούμε να είμαστε ευτυχισμένοι έτσι, παίζοντας εσύ τον δικηγόρο και εγώ τον ένοχο. Δεν είμαι διατεθειμένος πια να υποτιμώ τον εαυτό μου παίζοντας αυτό το παιχνίδι. θέλω να ξέρεις ότι σε αγαπώ, ακόμη και όταν δεν προσπαθώ να σε πείσω ότι είναι σωστό αυτό που κάνω κάθε φορά.

Πώς αισθάνεσαι γι’ αυτά που σου είπα;».