ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΡΜΟΝΙΑ (ΜΕΡΟΣ 11ο)

Αναπνευστικές Ασκήσεις και Αυτοθεραπεία

Η ευθύνη για την υγεία μας, πέρα από κάθε άλλη εναλλακτική δυνατότητα, είναι η λύση για τη θεραπεία μας. Η απόδειξη για του λόγου το αληθές καταφθάνει σε εμάς από παντού. Από έρευνες που έχουν γίνει, καταδεικνύεται ότι η σωστή διατρο­φή, η άσκηση και ο έλεγχος του στρες συνιστούν πανίσχυρα εργαλεία για τη δημιουργία καλής υγείας.

Η προσωπική φροντίδα για την υγεία μας είναι κάτι που χαρα­κτηρίζει τα παραδοσιακά Ιατρικά συστήματα στην Ασία. Το Κινέζικο Qigong και η Ινδική Pranayama είναι δυο από τα συστήματα προσωπικής ενίσχυσης, τα οποία και εύκολα μαθαίνονται αλλά και εύκολα μπορούν να εφαρμοστούν. Αυτές οι αρχαίες φιλοσοφικές και Ιατρικές παραδόσεις και θεωρίες ενθαρρύνουν και στην ουσία απαιτούν την ανάληψη δράσης και ευθύνης από όποιον επιδιώκει να δημιουργήσει ή να ενδυναμώσει την υγεία του.

Περιλαμβάνουν πολλές πρακτικές εφαρμογές για τη θεραπεία ασθενειών καθώς και πρακτικές που υποστηρίζουν τη διατή­ρηση της καλής υγείας και χαρίζουν ανθεκτικότητα και μακρο­ζωία. Επιπρόσθετα, οι ίδιες ακριβώς πρακτικές, εάν εκλεπτυνθούν, τελειοποιηθούν και εάν εμβαθύνουμε σε αυτές, γίνονται ο κρίκος που μας συνδέει με ανώτερα επίπεδα και μεταφυσικές πρακτικές, που σαν στόχο έχουν την πνευματική μας ανάπτυ­ξη.

Η επανάσταση, που ήδη συντελείται στους τομείς της Υγειονομικής προστασίας και φροντίδας στα πεδία της ανάλη­ψης προσωπικής ευθύνης και δράσης από τη μεριά των ασθε­νών, είναι αναγκαίο πλέον να συνάδει με την άμεση ανάγκη για λύσεις σε σχέση με την αύξηση των κονδυλίων για Υγειονομική φροντίδα αλλά και με τη χαμηλή ποιότητα των Υγειονομικών παροχών.

Αυτές οι ενισχυτικές για την υγεία πρακτικές προσφέρονται ολοκληρωτικά και πρόθυμα υπέρ της εφαρμογής του ζωτικού καθήκοντος της αυτοπροστασίας και φροντίδας του ασθενή για τον εαυτό του, κάτι το οποίο συμπληρώνει την οποιαδήπο­τε κλινική πρακτική ή μεθόδευση, άσχετα από το κατά πόσο αυτή θεωρείται ή είναι επιφυλακτική, όπως ο Βελονισμός, ή ριζική, όπως μια χειρουργική επέμβαση.

Η προπαρασκευαστική Υγειονομική προστασία απαιτεί την εφαρμογή των παρακάτω πρακτικών:

•         Αναπνευστικές Ασκήσεις

•         Χαλάρωση

•         Ασκήσεις

•         Ήρεμη κίνηση

•         Μασάζ

Οι παραπάνω πρακτικές είναι τεχνικές που μαθαίνονται και εφαρμόζονται εύκολα. Δεν απαιτούν ιδιαίτερες γνώσεις ή εκπαίδευση και μπορεί ο καθένας -είτε είναι καλά είτε όχι- να τις κάνει καθημερινά, χωρίς χρονικές ή ενεργειακές αρνητικές επιπτώσεις.

Στην πραγματικότητα, αυτός που εφαρμόζει αυτές τις τεχνικές κερδίζει χρόνο και ενέργεια, μιας και μειώνεται η κούραση και η αφηρημάδα, ενώ συνάμα βελτιώνεται η λειτουργία των εσω­τερικών οργάνων και των αδένων, που ξανανιώνουν.

Κάθε λεπτό που περνάει κάποιος εφαρμόζοντας με επιμέλεια τις παραπάνω μεθόδους, το κερδίζει με το να έχει ανάγκη από λιγότερο ύπνο, μιας και κάθε μονάδα ενέργειας που αναλώνε­ται ενεργοποιεί τις εγγενείς δυνάμεις παραγωγής ακόμη μεγα­λύτερης ποσότητας ενέργειας.

Οι προπαρασκευαστικές (προκαταρκτικές) αυτές μέθοδοι, ενώ είναι εξαιρετικά απλές στην εφαρμογή τους, επιδρούν βαθιά και αποτελεσματικά σε όλα τα επίπεδα. Στις κινέζικες δε τέχνες του Tai Chi και Qigong οι μέθοδοι αυτές συγκεραίνονται σε μία και μοναδική, η οποία και ονομάζεται «Διαλογισμός εν κινή­σει».

Στην Κίνα εκατομμύρια- στην κυριολεξία- άτομα ασχολούνται καθημερινά με τις μεθόδους αυτές. Τα παιδιά στα σχολεία, οι εργάτες στα εργοστάσια, οι ηλικιωμένοι στα πάρκα και οι ασθενείς στα νοσοκομεία εφαρμόζουν πιστά τις τεχνικές αυτές σε καθημερινή βάση.

Η ύπαρξη ειδικών αναπνευστικών τεχνικών στους αρχαίους πολιτισμούς αποτελούσε πάντα ένα μυστήριο για τους ανθρώ­πους του Δυτικού κόσμου. Όταν στρέφουμε την προσοχή μας στην αναπνοή, αυξάνεται η ποσότητα του αέρα στα πνευμόνια. Αυτό έχει σαν συνέπεια την ενεργοποίηση ενός μεγάλου αριθ­μού βοηθητικών ψυχολογικών μηχανισμών.

Όταν τα επίπεδα όγκου των πνευμόνων, αναλογίας του αέρα και εστίασης διαφοροποιηθούν, οι αλλαγές που συμβαίνουν σε φυσικό και συναισθηματικό επίπεδο είναι ραγδαίες. Κάτι που ήταν άγνωστο για τους επιστήμονες μέχρι πρόσφατα είναι το ότι, καθώς η λειτουργία των πνευμόνων εξελίσσεται και καλυ­τερεύει, το διάφραγμα και ο θώρακας γίνονται η κυριότερη αντλία λεμφικού υγρού: η καρδιά της λέμφου!

Αυτός ο μηχανισμός ίσως έχει μεγαλύτερη σημασία για τη λει­τουργία του λεμφικού συστήματος απ’ ότι η σωματική άσκηση, αν λάβουμε υπόψη ότι η αναπνοή είναι η βασική πηγή οξυγό­νου και σαν τέτοια αποτελεί το κυριότερο στοιχείο για την ικα­νότητα του σώματος να παράγει ενέργεια.

Ως εκ τούτου, η χαλαρή, βαθιά, πλήρης αναπνοή ενεργοποιεί τη λειτουργία του αυτόνομου νευρικού συστήματος και έτσι επιτυγχάνεται αυτό που αποκαλούμε ισορροπία ή ομοιόσταση.

Η σπουδαιότητα αυτών των τεχνικών έχει επίσης αναγνωρι­στεί και κλινικά. Ασθενείς που γνωρίζουν και χρησιμοποιούν σε καθημερινή βάση τις αναπνευστικές τεχνικές, σαν ενισχυτικό της υγείας τους, αντιδρούν γρηγορότερα σε οποιαδήποτε ιατρική θεραπεία.

Η ομορφιά, αυτών των προοδευτικών τεχνικών χαλάρωσης έγκειται στην απλότητα και στην ικανότητά τους να επιτρέ­πουν στον νου να εστιάζει κάπου χαλαρά. Όταν η προσοχή διασπάται, το μόνο που χρειάζεται είναι να επαναφέρουμε τη συνείδησή μας και πάλι στην αναπνοή καθώς και στα προκα­θορισμένα λειτουργικά σημεία αναφοράς.

Γίνεται πλέον ξεκάθαρο ότι οι αναπνευστικές τεχνικές και η χαλάρωση είναι τεχνικές που ενισχύουν, βελτιώνουν και υπο­στηρίζουν η μία την άλλη. Η αλληλοσυσχέτισή τους μάλιστα εξαρτάται από εμάς.

Η Πλήρης Αναπνοή

Με τη μέθοδο αυτή παίρνουμε αργές, ήρεμες, ρυθμικές ανα­πνοές από τη μύτη. Με την εισπνοή, καθώς το διάφραγμα πέφτει πιέζοντας προς τα κάτω, η κοιλιακή χώρα διαστέλλεται επιτρέποντας έτσι στον αέρα να εισχωρήσει στο κενό που έχει δημιουργηθεί στους πνεύμονες, Τότε, η θωρακική κοιλότητα διαστέλλεται κι αυτή, με συνέπεια οι πνεύμονες να γεμίζουν εντελώς με αέρα. Με την αργή, ισόχρονη με την εισπνοή, εκπνοή που ακολουθεί, οι πνεύμονες αδειάζουν εντελώς.

Όταν αυτή η απλή τεχνική της πλήρους αναπνοής διενεργείται με ηρεμία και συγκέντρωση, τότε ενεργοποιούνται όλα τα θεμελιώδη θεραπευτικά οφέλη που εμπεριέχονται σε αυτήν.

Ενδείξεις Εφαρμογής

Αρχικά στάδια: 2 με 3 επαναλήψεις, δυο με τρεις φορές ημερησίως.

Για Προληπτική συντήρηση: 6 με 10 επαναλήψεις, δυο με τρεις φορές ημερησίως.

Για Θεραπευτική παρέμβαση: Αρχίζουμε αργά και βαθμι­αία φτάνουμε τις 15 με 20 επαναλήψεις, δέκα με δεκαπέντε φορές ημερησίως.

Να θυμάστε να είστε χαλαροί και να το διασκεδάζετε.

Οι παρακάτω κατευθυντήριες οδηγίες βοηθούν δραστικά στο να αποκτήσει νέα διάσταση η ζωή σας, ενώ ταυτόχρονα κεντρί­ζουν το ενδιαφέρον χωρίς να παίρνουν πολύ χρόνο για την εφαρμογή τους.

•  Εφαρμόζετε καθημερινά κάποιες -αν όχι- όλες τις τεχνικές. Τοποθετήστε τις στο επίκεντρο της ζωής σας. Θεωρήστε τις τόσο βασικές όσο το μπάνιο και τη φροντίδα των δοντιών σας.

•  Κάντε τη διαδικασία απλή και διασκεδαστική. Αρχίστε με αργά βήματα και συνεχίστε μέχρι εκεί που νιώθετε άνετα. Αν αυτού του είδους η άσκηση φτάσει να γίνει πηγή στρες, τότε μάλλον αποτελεί πρόβλημα παρά λύση για εσάς.

•  Φτιάχτε το δικό σας σύστημα. Αλλάξτε τη σειρά. Δημιουργή­στε τη δική σας πρακτική μέθοδο. Όλα αυτά δημιουργήθηκαν από κάποιον, αλλά εσείς είστε αυτός που θα αποφασίσετε ποιο είναι το καλύτερο για εσάς.

•  Ζητήστε καθοδήγηση και βοήθεια αλλά αποφύγετε συστή­ματα που απαιτούν μεγάλη πειθαρχία και τους δασκάλους αυτών που ισχυρίζονται ότι το δικό τους σύστημα είναι ο «μο­ναδικός» ή ο «σωστός» δρόμος.

•  Φροντίστε να αισθάνεστε πάντα βολικά και άνετα. Εξασκη­θείτε πιο εντατικά, μόνο όταν νιώθετε έτοιμοι για κάτι τέτοιο. Οικοδομήστε και αναζωογονήστε τον εαυτό σας αργά και χαλαρά. Αν βιαστείτε, θα έχετε δημιουργήσει μια καλή δικαιο­λογία για να τα παρατήσετε.

Η εναλλασσόμενη αναπνοή

Χρησιμοποιούμε τον αντίχειρα για το δεξί ρουθούνι και το μικρό δάχτυλο μαζί με τον παράμεσο για το αριστερό. Κλεί­νουμε με τον αντίχειρα το δεξί ρουθούνι και εισπνέουμε βαθιά και αργά από το αριστερό. Στο κράτημα, κι ενώ οι πνεύμονες είναι γεμάτοι με αέρα, κλείνουμε το αριστερό ρουθούνι με το μικρό δάχτυλο και τον παράμεσο και εκπνέουμε από το δεξί, αδειάζοντας τελείως τους πνεύμονες από τον αέρα. Στη συνέ­χεια, εισπνέουμε από το δεξί ρουθούνι και με το κράτημα, ενώ πάλι οι πνεύμονες είναι γεμάτοι αέρα, κλείνουμε με τον αντίχειρα το δεξί ρουθούνι και εκπνέουμε από το αριστερό, αδειά­ζοντας και πάλι τελείως τους πνεύμονες. Επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία 12 φορές.

Συνήθως, η εναλλασσόμενη αναπνοή αποτελεί προετοιμασία για βαθιά χαλάρωση ή διαλογισμό.

Καθώς εφαρμόζετε την εναλλασσόμενη αναπνοή, κάποια στιγ­μή θα αντιληφθείτε ότι ένα από τα δυο σας ρουθούνια είναι πιο ανοιχτό. Αυτό μπορείτε να το ελέγξετε αν, κατά τη διάρκεια που αναπνέετε, βάλετε ένα μικρό καθρέφτη κάτω από τη μύτη σας. Τότε θα διαπιστώσετε ότι η κηλίδα υγρασίας που δημιουργείται από το ένα ρουθούνι είναι μεγαλύτερη από αυτή που δημιουργείται από το άλλο.

Μια από τις πρόσφατες ανακαλύψεις της νευροπαθολογίας είναι ότι με την εφαρμογή της εναλλασσόμενης αναπνοής επέρχεται εξισορρόπηση της ενέργειας ανάμεσα στο δεξί και στο αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου.

Ενδείξεις Εφαρμογής

Αρχικά στάδια: 10 με 12 επαναλήψεις, δυο με τρεις φορές ημερησίως. Σημειώστε ότι αυτή η μέθοδος είναι πολύ ηρεμιστική.

Για Προληπτική συντήρηση: 10 με 12 επαναλήψεις, δυο με τρεις φορές ημερησίως.

Για Θεραπευτική παρέμβαση: Αρχίζουμε αργά και βαθμι­αία, φτάνουμε τις 15 με 20 επαναλήψεις, οχτώ με δέκα φορές ημερησίως. Μπορούμε να κάνουμε μέχρι και 100 επαναλήψεις τη φορά.