ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΡΜΟΝΙΑ (ΜΕΡΟΣ 42ο)

ΕΠΩΔΥΝΕΣ ΕΜΜΗΝΕΣ ΡΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗ

Οι περισσότερες γυναίκες έχουν κάποιο πόνο με την περίοδο τους. Ο πόνος μπορεί να αρχίσει πριν από την περίοδο σας ή στην αρχή. Μπορεί να διαρκέσει 1 έως 3 ημέρες. Ο πόνος μπορεί να είναι τόσο δυνατός, ώστε να εμποδίσει τις κανονικές δραστηριότητές σας.

Περίοδοι με έντονα συμπτώματα, ιδίως με άλγος και γαστρεντερικές διαταραχές (δυσμηνόρροια), δεν είναι πολύ σοβαρές καταστάσεις για τον οργανισμό. Μερικές φορές μπορεί να προκληθούν από μόλυνση ή από κύστες στις ωοθήκες (σάκοι με υγρό στις ωοθήκες).

Επίσης, η ενδομητρίωση μπορεί να προκαλέσει συμπτώ­ματα δυσμηνόρροιας (ενδομητρίωση έχουμε όταν εστίες ενδομητρίου υπάρχουν εκτός μήτρας).

Πώς αντιμετωπίζονται οι επίπονες περίοδοι;

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μια θερμοφόρα ή να κάνετε ένα ζεστό μπάνιο. Μπορείτε να πάρετε φάρμακα χωρίς συνταγή που βοηθούν στον πόνο. Αυτά τα φάρμα­κα είναι συνήθως αντιφλεγμονώδη ή κοινά παυσίπονα και λειτουργούν ικανοποιητικά για τον ήπιο ή μέτριο πόνο. Εάν δεν βοηθήσουν μπορείτε να μιλήσετε στον γιατρό σας για ισχυρότερα παυσίπονα (π.χ. μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη).

Τι γίνεται αν αυτές οι θεραπευτικές προτάσεις αποτύχουν;

Εάν καμία από αυτές τις μεθόδους δεν αποδώσει, ο για­τρός σας μπορεί να θελήσει να σας ελέγξει για κύστες στις ωοθήκες ή για ενδομητρίωση. Μια εξέταση υπερή­χου επιτρέπει στον γιατρό να δει εάν έχετε κύστες στις ωοθήκες. Μια μικρή χειρουργική επέμβαση, η αποκαλούμενη ‘λαπαροσκόπηση’ (laparoscopicy), μπορεί να είναι αναγκαία, για να δει ο γιατρός αν έχετε ενδομητρίωση.

Πως μπορώ να καταλάβω αν έχω σοβαρότερο πρόβλημα;

Συζητήστε με τον γιατρό σας εάν έχετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Επίπονες περίοδοι που άρχισαν αργότερα στη ζωή σας

ή με αυξανόμενη ένταση.

•     Πόνους κατά διαστήματα εκτός από τις πρώτες τρεις μέρες της περιόδου σας.

•     Ασυνήθιστη ροή κολπικών υγρών ή αιμορραγία, ίσως και σταγονοειδής.

•   Πόνος που δεν υποχωρεί όταν παίρνετε παυσίπονα. Πάντως ποτέ σε οξύ άλγος-πόνο δεν παίρνουμε παυσί­πονο δίχως να ρωτήσουμε γιατρό.

Εμμηνόπαυση: Τι πρόκειται να αλλάξει στο σώμα σας;

Η εμμηνόπαυση είναι ο χρόνος στη ζωή μιας γυναίκας όταν σταματά η περίοδός της και δεν μπορεί να κάνει παιδιά. Αυτό συμβαίνει επειδή οι ωοθήκες της σταμα­τούν να παράγουν ικανές ποσότητες ορμονών π.χ. οιστρογόνων.

Πότε εμφανίζεται η εμμηνόπαυση;

Η μέση ηλικία στις γυναίκες κατά την οποία έχουν την τελευταία τους περίοδό είναι περίπου τα 50 χρόνια (+ 3­4 χρόνια). Ωστόσο, έχει παρατηρηθεί η κλιμακτήριος να εμφανίζεται σε διάφορες ηλικίες από 38 έως 59 ετών. Συχνά μία γυναίκα περνά στην εμμηνόπαυση στην ίδια ηλικία στην οποία πέρασε και η μητέρα της.

Οι γυναίκες που αφαιρούν και τις δύο ωοθήκες θα περά­σουν από την «ιατρογενή εμμηνόπαυση» μετά από τη χειρουργική επέμβασή τους. Εάν αφαιρείται η μήτρα αλλά οι ωοθήκες μένουν, μια γυναίκα δεν θα έχει τις περιόδους αλλά θα περάσει στην εμμηνόπαυση μόνο, όταν σταματήσουν οι ωοθήκες να παράγουν οιστρογόνα.

Εάν ο κύκλος σταματά νωρίς -πριν την ηλικία των 40 χρόνων- ο γιατρός σας μπορεί να ελέγξει αν γίνεστε εμμηνοπαυσιακή με εξετάσεις αίματος.

Η εμμηνόπαυση είναι μια βαθμιαία διαδικασία που μπο­ρεί να πάρει αρκετά χρόνια. Δεν είστε πραγματικά στην εμμηνόπαυση, εάν είχατε μια περίοδο τους τελευταίους 12 μήνες (κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου συνεχί­στε την πρόληψη για την αντισύλληψη, εάν δε θέλετε να μείνετε έγκυος).

Συζητήστε με τον γιατρό σας εάν έχετε:

•     Μια αλλαγή στον μηνιαίο κύκλο σας

•     Μεγάλη αιμορραγία

•     Αιμορραγία που διαρκεί περισσότερο από το συνηθι­σμένο

•     Αιμορραγία συχνότερα από 3 εβδομάδες

•     Αιμορραγία μετά από τη σεξουαλική επαφή

•     Οποιαδήποτε αιμορραγία μεταξύ των δύο κύκλων

Ποια είναι τα σημάδια και τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης;

Μερικές γυναίκες απλώς σταματούν να έχουν περίοδο. Άλλες βιώνουν συμπτώματα όπως τα εξής:

Μια αλλαγή στον εμμηνορροϊκό κύκλο σας. Αυτό είναι ένα από τα πρώτα σημάδια της εμμηνόπαυσης. Μπορεί να χάσετε περιόδους ή μπορεί να εμφανιστούν πιο κοντά χρονικά από ότι συνήθως. Η ροή σας μπορεί να είναι μικρότερη ή μεγαλύτερη από τη συνηθισμένη.

Οι έντονες εξάψεις είναι το πιο συνηθισμένο σύμπτω­μα της εμμηνόπαυσης.

Όταν έχετε εξάψεις, θα αισθανθείτε κύματα ζέστης από το στήθος στο κεφάλι σας. Το δέρμα σας μπορεί να γίνει κόκκινο και μπορεί να ιδρώσετε. Μπορεί να αισθανθείτε γαστρεντερικές διαταραχές ή ζάλη. Μπορεί επίσης να έχετε πονοκέφαλο ή αυξημένους καρδιακούς παλμούς (ταχυκαρδία).

Βοήθεια για τις εξάψεις

•     Χαμηλώστε τον θερμοστάτη σας. Κοιμηθείτε σε ένα δροσερό δωμάτιο.

•     Ντυθείτε με τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορείτε να αφαιρέσετε μερικά ρούχα, όταν ζεσταίνεστε πολύ.

•     Να φοράτε βαμβακερά ρούχα που «αναπνέουν», για να μην υπερθερμαίνεστε.

•     Σεντόνια από βαμβάκι στο κρεβάτι σας.

•     Δροσερό νερό ή άλλα ποτά όταν αρχίζουν οι εξάψεις

•     Αποφύγετε το οινόπνευμα 
Αλλά συμπτώματα:

Εκλέπτυνση του κόλπου. Το δέρμα του κόλπου σας γίνεται πιο λεπτό με την εμμηνόπαυση. Ο κόλπος σας χάνει, επίσης, τη δυνατότητά του να παράγει υγρά λίπανσης κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής διέγερσης. Αυτές οι αλλαγές μπορούν να οδηγήσουν στον πόνο κατά τη διάρκεια του σεξ.

Προβλήματα με τα ούρα. Μπορεί να έχετε μολύνσεις της ουροδόχου κύστεως ή της ουρήθρας κατά τη διάρ­κεια και μετά την εμμηνόπαυση. Συζητήστε με τον για­τρό σας τη συχνοουρία (επείγουσα ανάγκη να ουρήσετε) και τη δυσουρία (αίσθημα καύσους και δυσκολία στην ούρηση).

Αλλά συμπτώματα μπορεί να είναι πονοκέφαλοι, αυξη­μένοι ιδρώτες, προβλήματα με τον ύπνο και καταβολή δυνάμεων

Η εμμηνόπαυση έχει και συναισθηματικά συμπτώματα;

Πολλές γυναίκες βιώνουν και συναισθηματικά συμπτώ­ματα κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να είναι θλίψη, ανησυχία και απώ­λεια ύπνου. Για μερικές γυναίκες τα συμπτώματα μπορεί να είναι έντονα. Εάν διαπιστώνετε ότι έχετε συναισθη­ματικά προβλήματα, συζητήστε με τον γιατρό σας.

Τι είναι η θεραπεία υποκατάστασης ορμονών;

Η θεραπεία υποκατάστασης ορμονών (HRT) περιλαμ­βάνει οιστρογόνα ή και προγεστερόνη. Εντούτοις, η λύση αυτή δεν είναι για όλες τις γυναίκες. Οι νέες πλη­ροφορίες από τις πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι για πολλές γυναίκες οι κίνδυνοι μπορούν να ξεπεράσουν τα οφέλη, ιδίως στο στήθος. Συζητήστε με τον γιατρό σας για τους κινδύνους και τα οφέλη.

Υπάρχουν και άλλες βοήθειες διαθέσιμες;

Ναι. Φάρμακα, όπως η κρέμα οιστρογόνων, τα αντικα­ταθλιπτικά χάπια, τα προϊόντα σόγιας και ορισμένα συμπληρώματα βοτάνων, μπορούν να βοηθήσουν και να διευκολύνουν μερικά συμπτώματα. Συζητήστε αυτές τις επιλογές με τον γιατρό σας.

Ο βελονισμός, επίσης, μπορεί να προσφέρει χαλάρωση, ηρεμία και μείωση των συμπτωμάτων της κλιμακτηρίου. Για να ανακαλύψετε εάν αυτό το άρθρο σας αφορά ή για να πάρετε περισσότερες πληροφορίες για αυτό το θέμα, συζητήστε με τον οικογενειακό σας γιατρό.