ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΡΜΟΝΙΑ (ΜΕΡΟΣ 14ο)

Γέλιο, η καλύτερη θεραπεία

Φανταστείτε έναν κόσμο με γέλιο...Φανταστείτε μωρουδιακά γελάκια και παρέες ενηλίκων να ξεκαρδίζονται στα γέλια. Φανταστείτε κωμωδίες, ανέκδοτα, σάτιρες και αστεία διηγή­ματα.

Έναν κόσμο γεμάτο Αριστοφάνη, Τσάπλιν, Καραγκιόζη, Αυλωνίτη, Βασιλειάδου... Γέλιο, το σίγουρο παυσίλυπο. Η μαγική συνταγή της ευζωίας. Ελιξίριο. Φάρμακο που δεν γίνε­ται ποτέ φαρμάκι.

1.  Γιατί γελάμε;

Οι άνθρωποι με το γέλιο τους εκφράζουν συναισθήματα και μπορούμε να πούμε ότι γελώντας δίνουν ήχο στις μύχιες σκέ­ψεις τους. Γι’ αυτό μπορεί να έχουμε γέλιο ευχάριστο, αυθόρ­μητο, ξεκαρδιστικό, «γάργαρο», σαρκαστικό, ειρωνικό, βεβια­σμένο, «σκληρό». Κατά καιρούς έχουν παρουσιαστεί διάφορες θεωρίες σχετικά με τις αιτίες του γέλιου. Οι κυριότερες απ’ αυτές είναι α) της αποφόρτισης/ανακούφισης, β) της ανωτε­ρότητας και γ) του άτοπου. Εν συντομία, η πρώτη θεωρία συν­δέει τις αιτίες του γέλιου με τον βαθμό αποφόρτισης μίας «κα­ταπιεσμένης» ψυχονοητικής μας κατάστασης. Σύμφωνα με τη δεύτερη θεωρία ο άνθρωπος γελάει, γιατί τη δεδομένη στιγμή αισθάνεται να πλημμυρίζει από συναισθήματα ανωτερότητας σε σχέση με αυτό που επικρατεί γύρω του ή ‘αντηχεί’ στα αυτιά του. Τέλος, η τρίτη θεωρία μάς λέει ότι γελάμε, όταν δύο καταστάσεις, ενώ είναι αντίθετες μεταξύ τους, συμβαίνουν ταυτόχρονα.

Όπως και να έχει, το γέλιο είναι μία παγκόσμια. γλώσσα, που «μιλιέται», άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο, απ’ όλους τους ανθρώπους αυτού του πλανήτη.

2.  Μήπως το γέλιο είναι πολυτέλεια στην εποχή που ζούμε;

Όχι, σίγουρα δεν είναι πολυτέλεια, είναι ανάγκη ζωής. Πολλοί θα σκεφτούν ότι με τα προβλήματα που έχουν δεν τους κάνει καρδιά να γελάσουν. Αυτό που έχω να σας προτείνω είναι να γελάσετε ακόμα και άνευ λόγου! Τότε, θα αλλάξει η εσωτερική βιοχημεία του οργανισμού σας και θα δείτε τα προβλήματα με άλλο μάτι. Εξάλλου, η ψυχολογία μάς διδάσκει πως για όσα «τραβάμε» δεν φταίνε τα γεγονότα. Φταίει η γνώμη που έχου­με για τα γεγονότα. Δέκα διαφορετικοί άνθρωποι μπορεί να νιώσουν διαφορετικά για το ίδιο γεγονός. Το σύνθημα μπορεί να είναι: «Γελάτε γιατί χανόμαστε».

3. Μιλώντας για την «εσωτερική βιοχημεία του οργανι­σμού» και την νευροφυσιολογία, τι μπορεί να προσφέ­ρει το γέλιο στην υγεία μας;

Είναι πολλά τα θετικά που προσφέρει το γέλιο στην υγεία μας. Είναι το γιατρικό που χαίρεσαι να σε γιατρεύει. Είναι οι μικρές, θεραπευτικές ανάσες στην καθημερινότητά μας.

Το γέλιο έχει άμεση επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου. Βοηθάει στη δημιουργία περισσότερων Τ-κυττάρων του αμυντικού μας συστήματος. Αυτά είναι απαραίτητα για την αποτελεσματική εξάλειψη των λοιμώξεων. Το ανοσο­ποιητικό σύστημα επηρεάζεται από το γέλιο, σε γενικές γραμ­μές, με δύο τρόπους: α) αυξάνει την συγκέντρωση των κυκλοφορούντων αντισωμάτων στο αίμα, και β) αυξάνει την συγκέ­ντρωση των λευκών αιμοσφαιρίων. Αυτό σημαίνει ότι το άτομο γίνεται περισσότερο ανθεκτικό στις λοιμώξεις.

Επίσης, με το γέλιο «βαθαίνει» η αναπνοή μας και έχουμε καλύτερη οξυγόνωση. Όμως, και στο «καθαρά» βιοχημικό περιβάλλον του οργανισμού μας συμβαίνουν αλλαγές. Οι πιο αξιοσημείωτες αλλαγές είναι στα επίπεδα των ενδογενών οπιο­ειδών (ενδορφίνες, εγκεφαλίνες). Αυτά είναι ουσίες, που έχουν καταπληκτική παυσίπονη δράση, δημιουργώντας παράλληλα ατμόσφαιρα ευφορίας και ηρεμίας στον άνθρωπο. Έτσι, συμ­βάλλουν πολύ σε μία αίσθηση αισιοδοξίας και εξάλειψης της θλίψης.

Φυσικά δεν θα πρέπει να αμελούμε και τα υπόλοιπα συστήμα­τα, όπως είναι το πεπτικό και το μυϊκό. Το γέλιο, λοιπόν, και μάλιστα το ξεκαρδιστικό, κινητοποιεί τον πεπτικό σωλήνα. Είναι πολύ αποτελεσματικό για την αεροφαγία και τη χώνεψη. Μας προσφέρει ένα καταπληκτικό εσωτερικό μασάζ στη σπλα­χνική κοιλότητα. Καταπολεμά τη δυσκοιλιότητα, αιτία δεκά­δων προβλημάτων υγείας.

Ένα λεπτό ξεκαρδιστικού γέλιου ισοδυναμεί με πολλά λεπτά χαλάρωσης. Το γέλιο μάς γυμνάζει, αφού 100-200 γέλια την ημέρα ισοδυναμούν με 10 λεπτά κωπηλασίας ή τρεξίματος. Επιπλέον, μία ώρα γέλιου αρκεί για το «κάψιμο» 500 θερμί­δων, αφού όλοι οι μύες του σώματος κινούνται. Επίσης, κάποι­ες φορές (ξεκαρδιστικού, «ξέφρενου» γέλιου) είναι τέτοια η χαλάρωση, που προκαλείται στο μυϊκό σύστημα, που πέφτου­με. κάτω από την καρέκλα! Ας μην ξεχνάμε και αυτό που λέει ο λαός: «κατουρηθήκαμε στα γέλια».

4. Πως θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε το γέλιο με μία λέξη;

Απελευθερωτικό. Αν μπορούμε να γελάσουμε με μία δύσκολη κατάσταση, τότε, σίγουρα μπορούμε και να την ξεπεράσουμε! Η ζωή δεν παύει να είναι διασκεδαστική ακόμα και όταν κάτι «κακό» συμβαίνει σε μας. Σίγουρα, δεν παύει να είναι σοβαρή, όταν εμείς γελάμε. Όσο περισσότερο σοβαρό είναι ένα θέμα, τόσο η ανάγκη για χιούμορ (με την έννοια του αστείου και του γέλιου) είναι μεγαλύτερη. Η ζωή δεν είναι όλο διασκέδαση και παιχνίδια, όμως από την άλλη πλευρά, δεν είναι μόνο φόβος και πόνος.

Η ζωή είναι ένα ταξίδι επιλογών, που μπορούμε να κάνουμε όλοι. Αρκεί να έχουμε το εισιτήριο της ελπίδας και της αισιο­δοξίας στις αποσκευές μας. Γελάτε «άνευ αιτίας», όσο και αν σας φαίνεται τρελό αυτό που διαβάζετε.

5. Ποια είναι τα βασικά βήματα της... πρακτικής γελω­τοθεραπείας;

Πρώτα, θα χρειαστεί να μάθουμε να αισθανόμαστε άνετα με το χιούμορ. Μετά, να ανακαλύψουμε αυτά που σε μας φαίνο­νται αστεία και να αρχίσουμε να τα μοιραζόμαστε με τους άλλους. Αλλά, πάνω απ' όλα και κυρίως μαθαίνουμε να γελά­με «χωρίς λόγο». Η γελωτοθεραπεία εντάσσεται στα πλαίσια της ολιστικής ιατρικής, δηλαδή της ιατρικής που «βλέπει» τον άνθρωπο σαν σύνολο (σώμα, νου, συναίσθημα). Μπορεί να συμπληρώσει με την αισιοδοξία, που δίνει το γέλιο μας ή το χαμόγελό μας, οποιαδήποτε θεραπεία κάνουμε, της κλασσικής ή εναλλακτικής ιατρικής. Μαθαίνοντας να γελάμε και να χαμο­γελάμε, συμβάλλουμε (κατά ένα μεγάλο ποσοστό) στην καλυ­τέρευση των συνθηκών της ζωής μας και κατά προέκταση στην «πρόληψη».

ται, θυμός που δεν βγαίνει, με τον καιρό θα μεταφερθούν στη γλώσσα του σώματος σαν παθολογία. Έτσι, θα ‘αναλάβει’ το στομάχι μας, δημιουργώντας μια γαστρίτιδα ή ένα έλκος, να πει ότι λυπάται, ότι φοβάται ή ότι θυμώνει. Ανάλογα τις προ­διαθέσεις και το κληρονομικό ιστορικό του καθενός μας μπορεί να δούμε τη συγκινησιακή γλώσσα του σώματός μας να εκφρά­ζεται με κολίτιδα, με αλλεργίες, με υπέρταση, με αρθριτικά, με πονοκεφάλους, με αϋπνίες και άλλα πολλά.

Ο νους, για να συμβάλλει θετικά στην υγεία μας, χρειάζεται ένα θετικό πλαίσιο σκέψης. Όταν για πολλά χρόνια είμαστε παγιδευμένοι σε μία επώδυνη ιδιωτική-προσωπική λογική, με πολλά περιοριστικά πιστεύω, τα θύματα θα είμαστε (τελικά) εμείς. Εάν αποφασίσουμε να αλλάξουμε την ιδιωτική-προσω­πική μας λογική, θα αποκτήσουμε και μία διαφορετική «μα­τιά» για να βλέπουμε και να ερμηνεύουμε τα γεγονότα. Όπως έλεγε και ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος Επίκτητος: ‘Για όσα ζούμε και βιώνουμε, δεν φταίνε τα γεγονότα, αλλά η γνώμη, η άποψη και η ματιά με την οποία βλέπουμε τα γεγονότα.’

Θέλοντας να δράσουμε προληπτικά αλλά και θεραπευτικά, όπου αυτό ενδείκνυται, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις θεραπευτικές πρακτικές της Ολιστικής Ιατρικής. Θεραπευτι­κές τεχνικές, όπως ο βελονισμός, η φυτοθεραπεία, η μαγνητο­θεραπεία, η ηλεκτροθεραπεία, η χρωματοθεραπεία, η μουσι­κοθεραπεία, η θεραπεία μέσω της τέχνης κ.ά., δένουν αρμονι­κά με τη σύγχρονη ιατρική και στηρίζουν την υγεία μας.

Πρότυπο της γελωτοθεραπείας είναι... τα παιδιά. Όλα τα παι­διά γελούν, σε όλες τις φυλές, έστω και αν έχουν γεννηθεί τυφλά ή με προβλήματα ακοής. Τα παιδιά, αν ενθαρρυνθούν, δεν σταματούν να γελούν και να χαίρονται όλη την ημέρα. Έτσι, η βασική συνταγή περιλαμβάνει την «απελευθέρωση» του παιδιού που έχουμε (και πολύ συχνά κρύβουμε) μέσα μας.

6. Τι είναι η «Κλινική Γέλιου»;

Στην Ελλάδα, ξεκίνησε το πρόγραμμα "Ελληνική Κλινική Γέλι­ου" τον Ιανουάριο του 1998. Μία δυνατότητα του προγράμματός μας είναι το εργαστήριο γελωτοθεραπείας, το οποίο δου­λεύει σε ομαδική βάση. Όσοι συμμετέχουν σ’ αυτό το εργαστή­ριο, μπορούν να παρακολουθήσουν θεωρία, ασκήσεις, βιωμα­τικές πρακτικές και προπαντός θα γελάσουν πολύ. Άλλη επιλο­γή είναι η εφαρμογή του προγράμματος σε ατομική, προσωπι­κή βάση, όπου πλέον η συνολική προσέγγιση υπακούει στα δεδομένα της ολιστικής θεραπευτικής. Δουλεύουμε κυρίως σε προληπτικό ή θεραπευτικό επίπεδο, χρησιμοποιώντας συνδυα­σμούς φυσικών θεραπειών ανάλογα τις ιδιαιτερότητες του κάθε ανθρώπου.

7. Ποια είναι η σχέση του γέλιου με την Ολιστική Ιατρι­κή;

Ο άνθρωπος συναποτελείται από σώμα, νου και συναίσθημα. Για να έχουμε υγεία, θα πρέπει να συνεργάζονται αρμονικά και τα τρία αυτά συστατικά μέρη.

Το σώμα μας χρειάζεται σωστή διατροφή, αποτοξίνωση, άσκηση, σωστή οξυγόνωση και ενυδάτωση, στα πλαίσια μίας στοιχειώδους προληπτικής βάσης.

Τα συναισθήματα μας έχουν ανάγκη από έκφραση και επι­κοινωνία. Φόβοι που δεν μοιράζονται, λύπη που δεν εκφράζεται, θυμός που δεν βγαίνει, με τον καιρό θα μεταφερθούν στη γλώσσα του σώματος σαν παθολογία. Έτσι, θα ‘αναλάβει’ το στομάχι μας, δημιουργώντας μια γαστρίτιδα ή ένα έλκος, να πει ότι λυπάται, ότι φοβάται ή ότι θυμώνει.  Ανάλογα τις προδιαθέσεις και το κληρονομικό ιστορικό του καθενός μας μπορεί να δούμε τη συγκινησιακή γλώσσα του σώματός μας να εκφράζεται με κολίτιδα, με αλλεργίες, με υπέρταση, με αρθριτικά, με πονοκεφάλους, με αϋπνίες και άλλα πολλά. Ο νους, για να συμβάλλει θετικά στην υγεία μας, χρειάζεται ένα θετικό πλαίσιο σκέψης. Όταν για πολλά χρόνια είμαστε παγιδευμένοι σε μία επώδυνη ιδιωτική-προσωπική λογική, με πολλά περιοριστικά πιστεύω, τα θύματα θα είμαστε (τελικά) εμείς. Εάν αποφασίσουμε να αλλάξουμε την ιδιωτική-προσωπική μας λογική, θα αποκτήσουμε και μία διαφορετική «ματιά» για να βλέπουμε και να ερμηνεύουμε τα γεγονότα. Όπως έλεγε και ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος Επίκτητος: ‘Για όσα ζούμε και βιώνουμε, δεν φταίνε τα γεγονότα, αλλά η γνώμη, η άποψη και η ματιά με την οποία βλέπουμε τα γεγονότα.’ θέλοντας να δράσουμε προληπτικά αλλά και θεραπευτικά, όπου αυτό ενδείκνυται, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις θεραπευτικές πρακτικές της Ολιστικής Ιατρικής, θεραπευτικές τεχνικές, όπως ο βελονισμός, η φυτοθεραπεία, η μαγνητοθεραπεία, η ηλεκτροθεραπεία, η χρωματοθεραπεία, η μουσικοθεραπεία, η θεραπεία μέσω της τέχνης κ.ά., δένουν αρμονικά με τη σύγχρονη ιατρική και στηρίζουν την υγεία μας.