Νομικά και Ηθικά Διλήμματα στη Νοσηλευτική

   

Το δίλημμα αποτελεί ανάγκη επιλογής μεταξύ δύο δυσά­ρεστων και ηθικά περίπλοκων εναλλακτικών επιλογών. Οι νοσηλευτές που παρέχουν φροντίδα στον τομέα της παθολογικής - χειρουργικής νοσηλευτικής αντιμετωπίζουν δι­λήμματα σχεδόν καθημερινά. Τα πιο κοινά διλήμματα αφο­ρούν θέματα εχεμύθειας, τα δικαιώματα του ασθενούς, κα­θώς και ζητήματα που αφορούν τον ασθενή τελικού στα­δίου και το θάνατο. Ο νοσηλευτής πρέπει να χρησιμοποιεί ηθικές και νομικές κατευθυντήριες οδηγίες προκειμένου να λάβει αποφάσεις για ηθικές πράξεις κατά την παροχή νοση­λευτικής φροντίδας.

    Οι νοσηλευτές σέβονται το δικαίωμα του ασθενούς για το απόρρητο των πληροφοριών που παρέχονται κατά τη διάρ­κεια της λήψης του ιστορικού ή που είναι καταγεγραμμένα στο φάκελο του. Ωστόσο, αυτό το δικαίωμα του ασθενούς εν­δέχεται να οδηγήσει τον νοσηλευτή σε δίλημμα στην κλινι­κή πράξη. Για παράδειγμα, το δικαίωμα για την τήρηση του απορρήτου δημιουργεί διλήμματα όταν συγκρούεται με το δικαίωμα του νοσηλευτή για πρόσβαση σε πληροφορία που ενδεχομένως να επηρεάσει την προσωπική του ασφάλεια.

      Το δικαίωμα για άρνηση θεραπείας (συμπεριλαμβανομέ­νης της χειρουργικής, της φαρμακευτικής θεραπείας και της διατροφικής υποστήριξης) αποτελεί ακόμη ένα δικαίωμα του ασθενούς που εγείρει νοσηλευτικά διλήμματα. Η κατάστα­ση, οι εναλλακτικές επιλογές και η δυνητική βλάβη που εν­δέχεται να προκύψει από την άρνηση θεραπείας θα πρέπει να εξηγούνται πλήρως στον ασθενή. Στην περίπτωση αυτή, ο νοσηλευτής αντιμετωπίζει το δίλημμα του σεβασμού της αυτονομίας του ασθενούς ή της τήρησης των ηθικών κανό­νων περί ευεργεσίας του ασθενούς.

Τα ζητήματα σχετικά με το θάνατο έχουν καταστεί ιδιαίτε­ρα πιεστικά, καθώς οι εξελίξεις στην τεχνολογία έχουν επι­μηκύνει το χρόνο ζωής των ασθενών με χρόνια νόσο και σο­βαρά τραύματα. Οι αλλαγές αυτές έχουν τροποποιήσει τις θεωρίες περί ζωής και θανάτου, οδηγώντας σε ηθικές συ­γκρούσεις ανάμεσα στην ποιότητα ζωής και στον αξιοπρε­πή θάνατο, έναντι των τεχνολογικών μέσων που διατηρούν τη ζωή σε οποιαδήποτε κατάσταση.

    Ακόμη και εάν ο ασθενής είναι νοητικά ικανός και επιθυ­μεί να μη χρησιμοποιηθούν ηρωικά μέτρα για να τον διατη­ρήσουν στη ζωή, πολλά ερωτήματα ανακύπτουν κατά τη δι­άρκεια της νοσηλευτικής φροντίδας. 

   Ποιο μέτρο θεωρείται ηρωικό; Θα πρέπει οι νοσηλευτικές παρεμβάσεις που στοχεύουν στην ανακούφιση του ασθενούς να περιλαμβάνουν τη χορήγηση ναρκωτικών ουσιών σε ένα επίπεδο που είναι γνωστό ότι προκαλεί καταστολή της αναπνοής; 

     Αυτά και άλλα ερωτήματα αποτελούν θέμα συζήτησης όχι μόνο στα πλαίσια του συστήματος υγείας, αλλά και μέσα στις αίθου­σες των δικαστηρίων.